Malieveld duurzaam voorbereid op komst Cirque du Soleil
De komende maanden is het Malieveld in Den Haag toneel van het beroemde Cirque du Soleil. Voor het zover is, moet de grasmat plaatsmaken voor een immense circustent en alle bijbehorende faciliteiten. Geen eenvoudige klus met kwetsbare Natura 2000-gebieden Westduinpark en Meijendel-Berkheide om de hoek, waar stikstofregels streng zijn en de tijdsdruk hoog.
AH Vrij Groen, Grond en Infra B.V. onderhoudt al jaren de grasmat van het Malieveld in opdracht van eigenaar Staatsbosbeheer. Ook met de komst van Cirque du Soleil zorgt het bedrijf voor zowel de voorbereiding als het herstel. Grote vraag: hoe kunnen deze werkzaamheden met zo min mogelijk milieubelasting plaatsvinden? ‘Bij het vorige evenement van Cirque du Soleil in 2019 werd nog 30 centimeter gebroken puin aangebracht als funderingslaag voor de tent,’ vertelt uitvoerder Mark Snijders. ‘Een optie die wegens aangescherpte wetgeving rondom milieubelasting nu niet meer wenselijk was.’
“Daar draait het hele project om: een zo laag mogelijke milieubelasting”
Grauwacke als fundering
AH Vrij stelde een alternatief voor: grauwacke, een gesteente dat al sinds 2019 onder het veld aanwezig is. ‘We hebben een LWD-meting gedaan om de draagkracht van die laag vast te stellen,’ legt Snijders uit. ‘Op basis van die resultaten konden we aantonen dat grauwacke stabiel genoeg is. Dat scheelt enorm veel transportbewegingen en uitstoot. Er hoeft immers geen nieuw materiaal te worden aangevoerd.’
“Op basis van die resultaten konden we aantonen dat grauwacke stabiel genoeg is”
Voorbereiding en uitvoering
‘Cirque du Soleil werkt met vaste standaarden,’ vertelt Snijders. ‘Veiligheid van de artiesten staat centraal. Voor hen was dit een nog onbekend materiaal. In goed overleg is besloten verder te gaan met de grauwacke als funderingslaag.’
Projectleider Harm Eindhoven vult aan: ‘Halverwege september hebben we de toplaag van zes centimeter grond afgegraven en die tijdelijk opgeslagen in een depot. Daarna herprofileren we de grauwacke, zodat de tent veilig kan worden opgebouwd.’
Het terrein moet onder alle weersomstandigheden begaanbaar zijn. Daarom wordt een deel van het terrein voorzien van rijplaten. ‘Cirque du Soleil zet daar hun voorraadunits en omkleedruimtes neer,’ aldus Eindhoven. ‘Op het grauwacke gedeelte komt de tent.’
Stikstof en duurzaamheid
De nabijheid van een Natura 2000-gebied maakt de stikstofuitstoot tot een doorslaggevende factor. ‘In 2019 deden we alles nog met dieselmachines,’ zegt Snijders. ‘Nu moet er een stikstofberekening worden ingediend, waarbij moet worden aangetoond dat er geen stikstof terechtkomt in dat natuurgebied. Dat betekent zo veel mogelijk elektrisch werken.’
Niet alles kan al elektrisch. Eindhoven: ‘Voor vrachtwagens en graafmachines is de markt ver ontwikkeld, maar veel van de beschikbare tractoren houden het maar drie tot vier uur vol. Met de tijdsdruk die hier speelt, is dat niet werkbaar. Daarom gebruiken we voor een deel nog dieseltractoren, maar wel met de schoonste Stage 5-motoren en HVO100-brandstof.’
Een voordeel is dat Staatsbosbeheer enkele jaren geleden stroomhuisjes heeft geplaatst. Snijders: ‘Daar mogen wij gebruik van maken om ons materieel op te laden. Zo hoeven we niet dagelijks machines heen en weer te rijden.’
Strakke planning en onverwachte hindernissen
Naast milieueisen speelt tijd een cruciale rol. Cirque du Soleil hanteert een vaste startdatum. ‘We hebben te maken met een keiharde deadline, dus de logistiek moet strak in elkaar zitten,’ benadrukt Eindhoven. ‘Elektrische kranen moet je weken van tevoren reserveren, anders bestaat de kans dat je achter het net vist. Daar moet je allemaal rekening mee houden.’
“Elektrische kranen moet je weken van tevoren reserveren, anders bestaat de kans dat je achter het net vist”
Alsof dat nog niet genoeg uitdagingen oplevert, is het Malieveld ook dé plek voor grote demonstraties. ‘Soms met tienduizenden mensen,’ vertelt Snijders. ‘We stemmen daarom nauw af met Staatsbosbeheer, zodat onze werkzaamheden niet in de knel komen en de demonstraties veilig kunnen verlopen.’ Staatsbosbeheer heeft voor AH Vrij gekozen als partij die het terrein door en door kent en weet om te gaan met deze dynamiek. ‘Dat vertrouwen hebben wij de afgelopen jaren opgebouwd.’
Herstel na afloop
Na de laatste voorstelling begint fase twee: het herstel. De opgeslagen grond wordt met een tractor met kiepertje teruggebracht en geëgaliseerd met een kilverbord, waarna het veld opnieuw wordt ingezaaid. ‘Dat doen we in januari, zodat het veld er in maart weer netjes bij ligt,’ legt Eindhoven uit. ‘We gebruiken machines die we ook voor sportvelden inzetten. Zo kunnen we de grasmat weer op sportveldniveau brengen. In januari zaaien we opnieuw in met soorten die ook bij lage temperaturen kiemen. Zodra het gras kiemt, strooien we er kunstmest op met een kleine tractor met kunstmeststrooier en doen we de topbeluchting om de groei extra te stimuleren. In maart staat er weer een nieuw evenement gepland. Of er dan al een stevige grasmat ligt, blijft spannend, maar we doen alles wat in ons vermogen ligt.’
De bijzondere omstandigheden op deze unieke locatie maken het project extra uitdagend, vinden de heren. Snijders: ‘Daar draait het hele project om, een zo laag mogelijke milieubelasting. En tegelijk een veld opleveren dat voldoet aan de eisen van Staatsbosbeheer, ondanks alle randvoorwaarden en tijdsdruk.’
28-10-2025
