Met de woody leren om veilig bomen te ruimen
Om brandweerlieden te trainen in het verwijderen van omgevallen bomen, ontwikkelde de brandweer Haaglanden hiervoor rond 2016 een apparaat, in samenwerking met onder andere aannemersbedrijf AH Vrij Groen, Grond en Infra B.V.. Samen met instructeurs trekt de woody regelmatig langs verschillende kazernes, waarbij boomstammen worden geleverd door AH Vrij. ‘Op zaterdagen komt de brandweer ook weleens bij ons op de werf om te trainen.’
Projectleider Henk Slootweg van AH Vrij was vanaf dag één betrokken bij dit traject. ‘Van oudsher hebben wij hechte banden met de brandweer in onze regio. Bij grote calamiteiten rukt eerst de politie uit, dan de brandweer. Als ze daarbij te maken hebben met een grote boom die omgevallen is, worden wij regelmatig gevraagd om met grote kranen en vrachtwagens te assisteren bij het opruimen.’ Het ruimen van dergelijke bomen kan echter leiden tot flinke schade als dit verkeerd wordt aangepakt. ‘Je moet wel weten wat je aan het doen bent. Zo ontstond het idee om apparatuur te ontwikkelen waarmee kon worden geoefend.’
“Je voorkomt veel schade met goed getrainde brandweerlieden die weten wat ze doen.”
Woody
De eerste oefeningen waren rond 2010 op de werf van het aannemersbedrijf, met onder meer grote kranen en versnipperaars. Wat volgde was een intensieve samenwerking met de brandweer, waarna het idee van een simulatieapparaat werd geboren. ‘De brandweer had zelf al allerlei materialen in huis, zoals containers en haakarmvrachtwagens. Samen zijn we gaan kijken of we deze onderdelen konden samenvoegen door een container op een vlet, een platte open containervloer, te bouwen met instructietools, zodat kon worden geoefend met een motorkettingzaag onder spanning.
Met een haakarmcontainerauto kon dit simulatieapparaat van kazerne naar kazerne worden verplaatst. De brandweer heeft op deze vlet meerdere onderdelen gemaakt om stammen met een dikte van 10 tot 25 cm onder diverse hoeken te kunnen zagen. Zo simuleer je de situatie van een omgevallen boom, bijvoorbeeld na een storm.’
Vervolgens was het zoeken naar de juiste boomstammen voor de training, vertelt Slootweg. ‘Wij doen veel zaken met Boomrooierij Weijtmans in Udenhout en met Van Dorp, een technisch dienstverlener in Zoetermeer. Voor de simulator die door de brandweer was bedacht, zijn we samen stammen met de juiste dikte gaan zoeken en zorgen we ervoor dat er genoeg hout beschikbaar is voor de trainingen. Daarnaast verzorgen we de coördinatie tussen Weijtmans, Van Dorp en de brandweer.’
Tournee
Inmiddels heeft de brandweer voor diverse onderdelen een professioneel opleidingsprogramma ontwikkeld, inclusief een oefenschema. Oefeningen op de werf van AH Vrij maken daar deel van uit. Sinds 2016 gaan de veiligheidsinstructeurs van de brandweer met de woody op tournee langs alle kazernes in de regio. ‘De woody staat steeds tijdelijk op een bepaalde kazerne. De brandweer rekent uit met hoeveel manschappen ze willen oefenen en hoeveel stammetjes daarvoor nodig zijn. Wij brengen het aantal stammen dat ze nodig denken te hebben naar de kazerne.’
“Instructeurs leren brandweerlieden hoe ze een stam op een veilige en schadevrije manier kunnen doorzagen”
Onder leiding van instructeurs wordt in veilige omstandigheden geoefend met het ruimen van de stammen. ‘Deze instructeurs leren de mannen hoe takken reageren als ze onder spanning staan en hoe je de stam op een veilige en schadevrije manier kunt doorzagen. Om een omgevallen boom te simuleren, wordt deze schuin neergezet en vervolgens in de woody aan de onder- en bovenkant klemgezet voor de veiligheid. De mannen leren ook vanuit welke positie er veilig gewerkt kan worden. Door de motorzaag erin te zetten, zien ze hoe het hout reageert.’
Voor grote oefeningen stelt het aannemersbedrijf de werf nog steeds beschikbaar op zaterdag. ‘Dit doen we gemiddeld twee keer per jaar. Er staan dan allerlei apparaten opgesteld om calamiteiten te simuleren. Denk aan situaties waarin iemand bekneld is geraakt onder een trekker, in een versnipperaar of aan een kraan of hoogwerker. Dit doet de brandweer met poppen.’
Seizoen ten einde
Het trainingsseizoen loopt inmiddels op zijn eind. ‘Het is nu voorjaar; dan vallen de trainingen een beetje stil. Ik denk dat we nog één of twee houtleveringen hebben staan waarmee ze op de kazernes kunnen oefenen voor de zomer begint. In augustus of september hebben we met de coördinator van de brandweer een afspraak staan voor de planning van het aankomende jaar. Dan kunnen we de boel alvast een beetje gaan voorbereiden en klaarzetten. Als we wat stammen op voorraad hebben liggen, kunnen we redelijk snel schakelen zodra de oefeningen weer beginnen.’
Voor Slootweg zijn de trainingen met de brandweer een mooie aanvulling op de gebruikelijke werkzaamheden van AH Vrij. ‘Deze oefeningen met de brandweer zijn een beetje zo gegroeid. Ik ben er erg blij mee. Je voorkomt een hoop schade als je goed getrainde brandweerlieden hebt die weten waar ze mee bezig zijn. Daar leveren we graag een bijdrage aan, dus wat ons betreft zetten we deze samenwerking voort.’