De gemeenten Amsterdam en Haarlem geven drie consortia de ruimte om een nieuwe generatie kunstgrasvelden te ontwikkelen. De velden moeten niet alleen geschikt zijn om op te sporten, maar ook bijdragen aan klimaatadaptatie, circulariteit en lokale energieopwekking. De komende jaren worden innovatieve systemen getest binnen het programma Scale Up Toekomstbestendige kunstgrasvelden.
Drie consortia krijgen de kans om de komende jaren duurzame en circulaire sportvelden te realiseren. Doel is om het traditionele kunstgrasveld te veranderen in een energie- en waterbewust systeem dat bijdraagt aan een klimaatbestendige stad. Woensdag was de officiële start op Sportpark Sloten in de kantine van SBHC Xenios.
De pilot maakt deel uit van de gezamenlijke duurzaamheidsagenda van beide gemeenten, waarin sportparken worden gezien als motoren van stedelijke verduurzaming. Kunstgrasvelden kunnen, door hun intensieve gebruik en grote oppervlak, een rol spelen bij wateropvang, energieopslag en hittestressreductie. Tijdens de startbijeenkomst werd benadrukt dat Amsterdam en Haarlem hopen met dit project binnen Europa als voorbeeld te kunnen dienen.
GOO4it: Urban Greenflow System
Het consortium GOO4it – met onder meer Van Kessel, AH Vrij Groen, Grond en Infra, Plann Ingenieurs, DOMO en de TU Delft – ontwikkelt het Urban Greenflow System. Dit systeem vangt regenwater op in ondergrondse buffers, die zowel onder als naast het veld kunnen liggen. Het water wordt gebruikt om de toplaag te koelen of tijdelijk vast te houden bij piekbuien. Via een circulaire foamtussenlaag wordt water horizontaal verspreid. Het systeem is modulair, schaalbaar en uitbreidbaar met aquathermie voor warmtewinning. Het veld van GOO4it wordt in Haarlem gerealiseerd.
Antea Sport: warmte, water en data
Antea Sport werkt in Amsterdam aan een kunstgrasveld dat waterberging, warmtewinning en energieopslag combineert. Leidingen in de sporttechnische lagen vangen warmte op die via een warmte-koudeopslag of ‘diepe batterij’ kan worden hergebruikt. Ook wordt gekeken naar flexibele zonnepanelen. De kunstgrasmat bestaat grotendeels uit gerecycled plastic. Met sensoren worden onder meer temperatuur, vocht en energieopbrengst gemonitord. De data komen samen in een digitaal dashboard dat het veldbeheer ondersteunt.
Volgens Antea staat samenwerking centraal: gemeenten, bedrijven en kennisinstellingen ontwikkelen samen oplossingen voor thema’s als hittestress, waterbeheer en netcongestie.
Energieveld: energiehub voor de wijk
Het consortium Energieveld – met Finovi, EdelGrass, Oostendorp Nederland en ACE Global – werkt aan een modulair ‘layer cake’-concept. Elke laag heeft een eigen functie voor waterberging, koeling, energieopwekking of -opslag. Onder het veld kunnen batterijsystemen worden toegepast om energie lokaal op te slaan. Het veld fungeert zo als een kleine energiehub die ook omliggende wijken kan voeden. De warmte en elektriciteit worden aangestuurd via een smart managementsysteem. Energieveld ziet sportparken als kansrijke locaties om netcongestie te verlichten en de stedelijke energietransitie te versnellen.
Leren en opschalen
De eerste velden worden in 2026 aangelegd: GOO4it in Haarlem, Antea Sport en Energieveld in Amsterdam. In de daaropvolgende fase wordt geëvalueerd welke technieken het meest effectief en beheersbaar zijn. De inzichten moeten leiden tot een nieuw standaardontwerp voor circulaire sportvelden. Of zoals de Amsterdamse wethouder Sport het samenvatte: ‘We moeten nu vooral aan de slag. Wat hier werkt, kan straks in heel Nederland en zelfs daarbuiten worden toegepast.’
30-10-2025 – Fieldmanager
